Ҷашни Сада яке аз ҷашнҳои бостонӣ ва қадимаи тоҷикон ба ҳисоб меравад. Ба муносибати ин ҷашни пуршукӯҳ санаи 28 январи соли 2023 дар маркази шаҳри Роғун чорабинии идона баргузор гардид. Дар ин чорабинӣ маҳсулоти кишоварзон,  дастранҷи заҳматкашон ва ҳунарҳои мардумӣ ба маърази бинандагон пешниҳод гардид. Афрухтани гулхан, нақшу нигор ва гӯшаи ҳунарҳои дастии сокинони шаҳри Роғун ба ҳусни чорабинӣ таровати тозаро зам намуд.

      Дар ин чорабинӣ Раиси шаҳри Роғун Саидзода Сунъатулло баромад намуда, ҳозиринро ба ин рӯзи фархунда табрику муборакбод намуданд. Раиси шаҳр зимни баромад иброз доштанд, ки  Ҷашни Сада дар баробари Идҳои Наврӯз ва Меҳргон яке аз ҷашнҳои қадимаи мавсимии халқиятҳои ориёинажод ба шумор рафта, рӯзи 10-уми моҳи баҳмани солшумории шамсӣ таҷлил мегардид, ки мутобиқи солшумории мелодӣ ба поёни рӯзи 30 ва оғози рӯзи 31-уми январ рост меояд. Ин рӯзро Обонрӯз низ мегуянд. Ин ҷашнро барои он Сада меноманд, ки аслан аз шумораи сад гирифта шуда, аз 10-уми моҳи Баҳман то омадани Наврӯз 50 шабу 50 рӯзро фаро мегирад. Ба қавли аҷдодони барӯманди мо шабу рӯзро алоҳида ҳисоб мекарданд, ки он дар якҷоягӣ то расидани Наврӯз 100 шабу рӯзро ташкил медод.

      Иди Сада баъди ба итмом расидани чиллаи калон чун рамзи гузаштани сардиҳои зимистон, муждае аз наздик расидани баҳор ва ‘ гиромидошти ойини оташпарастӣ ва бузургдошти Меҳр истиқбол гирифта мешуд   Сада моҳиятан пирӯзии рӯшноиро бар торикӣ ифода намуда, бо тантанаи оташафрӯзӣ омадани фасли баҳору муждаи пешакии Наврӯзро мерасонд. Ба хотири гиромидошти он мардум, ба хусус деҳқонон гулханҳои бузург афрӯхта шодиву хушҳолӣ менамуданд. Аз ин рӯ Иди Садаро Иди “Оташ” ҳам номгузорӣ менамоянд.

        Ҷашни Сада яке аз ҷашнҳои мавсимию маросимии мардуми ориёитабор, аз ҷумла ниёгони тоҷикон буда, он ҳамчун рамзи омодагӣ ба кишту кори баҳорӣ ва муждаи Наврӯз пазироӣ мегардад.

      Бо ба даст овардани Истиқлолияти давлатӣ ва бо дастгирии бевоситаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои муаззами миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон идҳои сунатии ниёгон аз нав эҳё гардида, алалхусус Идҳои Сада ва Меҳргон, ки иди кишоварзон ба шумор меравад, бо шукуҳу шаҳомат ҷашн гирифта мешаванд.

       Ҳамзамон,  бобати  ироаи  Паёми Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон  ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон  баён намуданд, ки бинобар вазъи ҳассоси имрӯза, бахусус, ба танқисии шадиди озуқаворӣ дучор гардидани чоряки кишварҳои дунё дар назди кишоварзон вазифаҳои бениҳоят муҳимро ба миён гузошта, қайд намуданд, ки «Солҳои охир, бо вуҷуди таъсири манфии омилҳои берунӣ, пайи ҳам омадани хушксолӣ ва маҳдудсозии содироти озуқаворӣ аз ҷониби кишварҳои ҷаҳон, маҳз бо заҳмати шабонарӯзии кишоварзони мамлакат амнияти озуқаворӣ ва фаровонии бозорӣ дохилӣ бо маҳсулоти кишоварзӣ таъмин карда шуд».

     Сипас, кишоварзони фаъоли шаҳр қадрдонӣ карда шуда, барномаи фарҳангӣ пешниҳоди ҳозирин карда шуд.

 Раҷабалиева  Шоира